Nóng rát vùng thượng vị – đau kèm cảm giác nóng rát ở phần bụng trên rốn có thể chỉ là triệu chứng bình thường của các bệnh về tiêu hóa, nhưng cũng có thể là báo hiệu của các bệnh lý nguy hiểm của nhiều bệnh lý khác nữa. Cùng tìm hiểu những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị nóng rát thượng vị dạ dày.
Nội dung bài viết
Đau kèm nóng rát vùng thượng vị là gì?
Thượng vị là vùng trên rốn và dưới mũi xương ức, đây là vị trí cao nhất của dạ dày. Hiện tượng đau nóng rát vùng này triệu chứng xảy ra khi dịch axit từ dạ dày trào ngược lên vùng thượng vị gây cảm giác nóng, đau rát và thường đi kèm với triệu chứng ợ chua, ợ hơi…
Đây cũng thường được gọi là nóng rát dạ dày thực quản do phần lớn các biểu hiện nóng dạ dày thường gặp nhất đều ở vùng thượng vị.
Nhiều người cho rằng nóng rát thượng vị chỉ xảy ra với những người ở độ tuổi trung niên (trên 35 tuổi). Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ Y tế, xu hướng người trẻ mắc phải triệu chứng này ngày càng gia tăng.
Biểu hiện của hiện tượng nóng rát thượng vị dạ dày khá đa dạng. Có những người bị nóng rát một vài lần, nhưng cũng có người bị nóng rát âm ỉ trong thời gian dài. Thông thường, cảm giác nóng rát sẽ trở nên rõ ràng hơn trước hoặc sau bữa ăn. Người bệnh sẽ thấy chướng bụng, khó tiêu kèm theo ợ hơi, ợ chua vô cùng khó chịu.
Nếu triệu chứng nóng rát thường xuyên và liên tục xảy ra, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Nóng rát vùng thượng vị là bệnh gì?
Theo GS.TS.BS Nguyễn Khánh Trạch – Nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai, nóng rát thượng vị dạ dày là triệu chứng thường thấy của 2 căn bệnh phổ biến là viêm loét dạ dày tá tràng và trào ngược dạ dày thực quản. Bên cạnh đó nó cũng là triệu chứng của các bệnh khác nữa nhưng ít gặp hơn như viêm thực quản, viêm túi mật, viêm tuyến tụy… Cụ thể:
Bệnh viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày là tổn thương gây loét trên niêm mạc dạ dày. Những tổn thương này là do acid dạ dày dư thừa kết hợp với vi khuẩn gây hại, “độc tố” gây nên.
Theo mô học, viêm loét dạ dày được gọi là hoại tử niêm mạc với độ tổn thương và kích thước vết loét lớn hơn hoặc bằng 0,5 cm.
Viêm loét dạ dày tá tràng làm suy yếu chức năng của dạ dày và cơ vòng thực quản dưới, làm cho dịch vị dạ dày và thức ăn bị trào ngược lên vùng thượng vị gây cảm giác nóng, đau rát. Đôi khi còn kèm theo triệu chứng ợ nóng, ợ chua, đắng miệng…
Bệnh trào ngược thực quản dạ dày
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng trào ngược của dịch dạ dày (axit HCl, pepsin… hơi, men tiêu hóa, dịch mật…) lên thực quản.
Hiện tượng này xảy ra khi chức năng của dạ dày suy giảm, dịch dạ dày tiết ra nhiều. Cơ vòng thực quản dưới suy yếu và giãn nở nhiều lần khiến cho dịch dạ dày thoát ra, đi ngược lên vùng thực quản gây ra các tổn thương cho thực quản, hầu, họng. nóng dạ dày ợ hơi.
Đây chính là nguyên nhân lớn nhất gây ra các triệu chứng đi kèm với nóng rát thượng vị như là ợ hơi đau thượng vị, cảm giác đau rát vùng thượng vị xuất phát từ việc acid trào ngược làm kích thích các sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản. Ngoài ra trào ngược còn gây ra 1 số triệu chứng khác như nóng rát dạ dày thực quản, ợ hơi nóng dạ dày, ợ chua liên tục…
Viêm thực quản
Đau thượng vị có thể là một triệu chứng của viêm thực quản, một tình trạng viêm mô thực quản thường do trào ngược axit hoặc thoát vị. Tình trạng viêm này có thể gây đau vùng thượng vị và nóng rát ở ngực, tình trạng này có thể trở nên trầm trọng hơn sau bữa ăn hoặc sau khi dùng một số loại thực phẩm như: caffeine, rượu và đồ chiên.
Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Axit trào ngược từ dạ dày
- Dị ứng
- Nhiễm trùng
- Kích ứng mãn tính từ thuốc
Nếu không được điều trị, viêm thực quản có thể dẫn đến loét thực quản, hình thành sẹo, làm hẹp thực quản nghiêm trọng và cần cấp cứu.
Ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày gây đau thượng vị là do các tế bào ung thư xâm lấn vào các lớp của dạ dày, gây kích ứng và viêm nhiễm. Đau thượng vị thường là triệu chứng đầu tiên của ung thư dạ dày, nhưng có thể bị nhầm lẫn với các bệnh lý nhẹ hơn như viêm loét dạ dày.
Bên cạnh triệu chứng đau thượng vị, ung thư dạ dày còn có thể gây ra các triệu chứng khác như: khó nuốt, giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi, nôn ói, nôn ra máu, đi cầu phân đen…. Tùy vào giai đoạn của bệnh mà tần suất triệu chứng nhiều hơn và rõ hơn.
Viêm túi mật hoặc sỏi mật
Đau thượng vị có thể là một triệu chứng của nhiều bệnh lý liên quan đến túi mật như: viêm túi mật hoặc sỏi mật, sỏi ống mật chủ, nhiễm trùng đường mật. Tuy nhiên, đau thượng vị không phải là dấu hiệu duy nhất của những bệnh này, mà còn có thể kèm theo các triệu chứng khác kèm theo ăn uống khó tiêu, đau bụng, sốt cao và vàng da.
Cụ thể hơn, khi túi mật của bạn bị viêm do sỏi mật chặn đường túi mật, bệnh tiến triển chỉ trong vòng vài giờ. Bạn có thể không đơn thuần là đau vùng thượng vị mà còn đau hạ sườn phải và căng tức, kèm theo sốt, ớn lạnh, buồn nôn, và nôn. Trường hợp này phải nhập viện và cần phẫu thuật ngay lập tức.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Nóng rát thượng vị buồn nôn
Viêm tuyến tụy
Đau thượng vị có thể là một triệu chứng của viêm tuyến tụy cấp, một tình trạng nhiễm trùng và viêm nhiễm tuyến tụy, cơ quan có chức năng tiết ra các enzym tiêu hóa. Viêm tuyến tụy cấp có thể gây ra các cơn đau quặn ở vùng thượng vị, lan ra sau lưng hoặc lên vai trái, kèm theo các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, sốt, mạch nhanh, triệu chứng đau không thuyên giảm. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm tuyến tụy cấp có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như hoại tử tuyến tụy, nhiễm trùng máu, suy hô hấp, suy thận, v.v Đây cũng là tình trạng khẩn cấp cần được nhập viện càng sớm càng tốt.
☛ Đọc chi tiết trường hợp: Đau thượng vị lan ra sau lưng
Ngoài bệnh lý, nóng rát thượng vị có thể do đâu?
Bênh cạnh những nguyên nhân bệnh lý thì nóng rát thượng vị còn có thể do:
Phản ứng tức thời của hệ tiêu hóa
Nóng rát thượng vị dạ dày có thể dấu hiệu của một số chứng tiêu hóa thông thường. Cụ thể:
- Ợ nóng và khó tiêu: Đôi khi bạn ăn những thực phẩm có vẻ không hợp khẩu vị với mình (một số thực phẩm lạ bạn chưa ăn bao giờ, hay một số thực phẩm cay nóng) khiến dạ dày của bạn có những phản ứng với thức ăn đó. Phản ứng này có thể là ợ nóng, khó tiêu hay cảm giác nóng rát vùng thượng vị sau khi ăn. Cảm giác nóng rát này thường tệ hơn khi bạn nằm hoặc cúi xuống. (☛ Tìm hiểu chi tiết: Ợ nóng khó tiêu tình trạng chớ coi thường!)
- Không dung nạp Lactose: Tình trạng không dung nạp Lactose xảy ra khi cơ thể bạn gặp khó khăn trong việc tiêu hóa các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như sữa hoặc phô mai. Các sản phẩm từ sữa đều chứa một loại đường gọi là lactose. Thông thường, các triệu chứng sẽ xảy ra mỗi khi bạn ăn sữa. Lactose không được hấp thụ vào máu mà bị ở lại trong ruột, có thể gây nóng rát vùng thượng vị dạ dày.
- Uống rượu: Nếu bạn uống quá nhiều rượu cùng một lúc hoặc trong thời gian dài có thể khiến niêm mạc dạ dày bị viêm. Viêm lâu ngày có thể dẫn đến chảy máu, viêm loét dạ dày. Bên cạnh việc viêm loét dạ dày, uống quá nhiều rượu cũng có thể là tác nhân gây viêm tụy, hay có nguy cơ dẫn đến các bệnh lý về gan: xơ gan, viêm gan. Những tình trạng này đều có thể gây đau vùng thượng vị cũng như cảm giác nóng rát.
- Ăn quá nhiều: Khi bạn ăn quá nhiều, dạ dày có thể phình to hơn kích thước bình thường. Điều này gây áp lực rất lớn lên các cơ quan xung quanh. Áp lực này có thể gây đau trong ruột. Nó cũng có thể khiến bạn khó thở vì phổi có ít chỗ để nở ra khi bạn hít vào. Điều này có thể gây ra chứng ợ nóng và trào ngược axit. Tình trạng này có thể làm khiến bạn đau kèm nóng rát vùng thượng vị nhất là khi vừa ăn một bữa rất no.
Nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác cũng có thể gây nóng rát thượng vị dạ dày:
Căng thẳng tâm lý: Các tình huống căng thẳng, lo lắng, áp lực, buồn chán… có thể làm tăng tiết axit và làm giảm khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Điều này khiến niêm mạc dạ dày bị tổn thương và gây đau thượng vị dạ dày.
Ảnh hưởng khi dùng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây kích ứng hoặc hủy hoại niêm mạc dạ dày, đặc biệt là thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen, naproxen… Thêm nữa, một số loại thuốc khác như thuốc chống đông máu, thuốc chống loét… cũng có thể gây đau thượng vị dạ dày nếu sử dụng không đúng cách.
Cách điều trị đau nóng rát thượng vị dạ dày
Trước hết, để có thể điều trị nóng rát thượng vị dạ dày hiệu quả, các bạn cần xác định rõ tình trạng của mình. Khi nhận thấy có biểu hiện nóng vùng thượng vị, nóng dạ dày ợ hơi, ợ chua, nóng rát dạ dày buồn nôn, đau tức ngực… bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Tùy vào nguyên nhân mà có hướng điều trị khác nhau.
Nóng rát thượng vị do bệnh lý dạ dày
Với nguyên nhân từ bệnh lý trào ngược dạ dày hay viêm loét dạ dày tá tráng cần điều trị triệt để nguyên nhân gốc rễ này để giải quyết vấn đề đau nóng rát thượng vị dạ dày.
Tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh sẽ điều trị khác nhau bao gồm điều trị bằng thuốc, điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa hay các phương pháp tự nhiên hỗ trợ giảm đau, giảm triệu chứng.
- Điều trị bằng thuốc: Thuốc được sử dụng để giảm tiết axit (với trào ngược dạ dày), bảo vệ niêm mạc dạ dày, giảm viêm và loét (với viêm loét dạ dày tá tràng), diệt khuẩn H. pylori (nếu có), giảm đau và cải thiện chức năng tiêu hóa. Những loại thuốc này được kê đơn theo chỉ định của bác sĩ và sử dụng theo hướng dẫn. Không nên tự ý sử dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc khi chưa được bác sĩ cho phép.
- Nội soi: Đây là phương pháp điều trị không cần phẫu thuật, sử dụng các thiết bị nội soi để can thiệp vào các bệnh lý gây ra đau nóng rát thượng vị dạ dày.
- Điều trị ngoại khoa: Đây là phương pháp điều trị cần phẫu thuật, sử dụng dao mổ hoặc dao điện để cắt bỏ hoặc khâu lại các bộ phận bị tổn thương của thực quản hoặc dạ dày. Phương pháp này thường được lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp dùng thuốc hay nội soi không khả thi thường là trường hợp viêm loét hay trào ngược dạ dày thực quản mức nặng.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Điều trị trào ngược dạ dày và Điều trị viêm loét dạ dày
Nóng rát thượng vị do bệnh lý khác
Với bệnh lý như viêm túi mật, sỏi mật, viêm tuyến tụy có những điều trị tương ứng phù hợp riêng. Những bệnh lý này khi đi kèm với triệu chứng đau rát vùng thượng vị thường đã ở tình trạng cấp cứu cần được điều trị ngay lập tức.
Bạn cần chú ý các triệu chứng chứng kèm theo để xác định đúng và đi viện kịp thời.
Với nguyên nhân nóng rát thượng vị dạ dày liên quan đến ăn uống, sinh hoạt, tâm lý, thuốc… cần có những điều chỉnh phù hợp tương ứng. Phần này đọc chi tiết ở phần phòng ngừa bên dưới.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Bị đau thượng vị uống gì?
Cách phòng ngừa đau nóng rát thượng vị dạ dày
Phòng ngừa đau nóng vùng thượng vị dạ dày là những biện pháp nhằm ngăn ngừa hoặc giảm thiểu các yếu tố gây ra triệu chứng.Các biện pháp này bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt, giảm căng thẳng và lo lắng, hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc chống viêm không steroid, kiểm tra sức khỏe định kỳ…
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Bạn nên thực hiện một chế độ ăn uống như sau để giảm tình trạng nóng thượng vị dạ dày:
- Ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa hoặc ăn đêm
- Ăn nhẹ, không ăn quá no; nhai kỹ thức ăn
- Tránh ăn các thực phẩm cay nóng, khó tiêu hóa, giàu chất béo, chất xơ hòa tan
- Tránh uống rượu bia, đồ uống có ga, cà phê…
Đây là những cách giúp giảm kích ứng niêm mạc dạ dày, làm giảm tiết axit và ngăn ngừa đau nóng rát thượng vị dạ dày.
Điều chỉnh sinh hoạt
Với nóng rát thượng vị dạ dày bạn cần điều chỉnh chế độ sinh hoạt như sau để giảm các triệu chứng đau:
- Nghỉ ngơi đủ giấc, tránh thức khuya
- Tập thể dục thường xuyên
- Tránh mặc quần áo quá chật hoặc quá rộng
- Tránh nằm ngay sau khi ăn
- Nâng cao đầu giường khi ngủ (☛Tìm hiểu thêm: Tư thế ngủ cho người bị trào ngược dạ dày)
- Hạn chế hút thuốc lá…
Đây là những cách giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, làm giảm trào ngược axit và ngăn ngừa đau nóng rát thượng vị dạ dày.
Giảm căng thẳng và lo lắng
Với đau nóng vùng thượng vị dạ dày, gastosic.vn khuyên bạn:
- Tìm kiếm các hoạt động giải trí, thư giãn
- Học cách quản lý cảm xúc
- Tìm kiếm sự hỗ trợ của gia đình, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý
- Sử dụng các phương pháp thiền định, hít thở sâu…
Đây là những cách giúp giảm căng thẳng và lo lắng, làm giảm tiết axit và ngăn ngừa đau nóng rát thượng vị dạ dày.
Hạn chế sử dụng thuốc
Chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và theo hướng dẫn. Có những loại thuốc bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân trước khi sử dụng để thấy rõ lợi hại hay tác dụng phụ kèm theo ảnh hưởng đến dạ dày.
Cụ thể trong việc dùng thuốc cần lưu ý các vấn đề sau:
- Tránh tự ý sử dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc khi chưa được bác sĩ cho phép
- Tránh sử dụng các loại thuốc có thể gây kích ứng hoặc hủy hoại niêm mạc dạ dày, đặc biệt là thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs).
- Nếu cần thiết, sử dụng các loại thuốc bọc dạ dày hoặc ức chế bơm proton (PPIs) để bảo vệ niêm mạc dạ dày khi sử dụng các loại thuốc có thể gây kích ứng. Trường hợp cân nhắc, bác sĩ sẽ trao đổi trước với người bệnh.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Đi khám bác sĩ ít nhất một lần mỗi năm để kiểm tra tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các bệnh lý về đường tiêu hóa.
Nếu có triệu chứng đau nóng rát thường xuyên và liên tục xảy ra, đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời
Và nếu có nghi ngờ nhiễm khuẩn H. pylori, đi xét nghiệm để xác định và điều trị kịp thời.
Nhận biết và điều trị kịp thời đau nóng rát thượng vị dạ dày rất quan trọng tránh những biến chứng không đáng có. Nếu bạn có những triệu chứng đau kèm nóng rát thượng vị dạ dày hãy đi khám càng sớm càng tốt.
Gastosic giải quyết nguyên nhân gốc rễ của đau nóng rát thượng vị dạ dày
Hiện nay, để điều trị nóng rát thượng vị dạ dày, bạn có thể áp dụng các cách như thay đổi lối sống, điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa và sản phẩm chuyên biệt cho bệnh lý dạ dày – Gastosic.
Gastosic là sản phẩm duy nhất trên thị trường tác động theo cơ chế vào gốc rễ của nguyên nhân gây nóng dạ dày, ợ hơi, ợ chua…Nhờ đó giúp giải quyết được căn nguyên gây bệnh, giảm nhanh các triệu chứng và ngăn tái phát trở lại. Đây là sản phẩm kết hợp 9 loại thảo dược đã được y học cổ truyền sử dụng lâu đời cũng như y học hiện đại nghiên cứu chứng minh có tác dụng tốt với người bị trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tráng – 2 nguyên nhân bệnh lý gây hiện tượng đau nóng vùng thượng vị dạ dày.
Đặc biệt hơn Gastosic là sản phẩm có chứa tinh nghệ Nano Curcumin (chuyển giao từ Viện Hàn Lâm & KHCN Việt Nam) – là dạng siêu hấp thu của hoạt chất Curcumin, giúp mang lại hiệu quả hỗ trợ điều trị gấp 40 lần so với sản phẩm không chứa Nano Curcumin.
Xem địa chỉ nhà thuốc bán Gastosic TẠI ĐÂY
Gọi ngay tổng đài miễn phí 1800.6626 hoặc BẤM VÀO ĐÂY để được giao Gastosic TẬN NHÀ
Mua Gastosic trên Shopee TẠI ĐÂY, mua Gastosic trên Tiki TẠI ĐÂY
Tài liệu tham khảo:
- https://www.healthline.com/health/epigastric-pain
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/320317
Trang đã bình luận
Bài viết đầy đủ tt
Trang đã bình luận
Bài viết đầy đủ. Cảm ơn