Ợ hơi nhiều là bệnh gì ? Nguyên nhân và cách chữa ra sao ?

Ợ hơi nhiều có thể là dấu hiệu cảnh báo cho bạn biết cơ thể đang có những bất thường về sức khỏe mà bạn cần giải quyết ngay trước khi quá muộn.

1. Ợ hơi nhiều là bệnh gì ?

Ợ hơi là phản ứng để thải bớt không khí dư thừa ra ngoài nhằm cân bằng lại áp suất trong dạ dày. Ợ hơi có 2 dạng là ợ hơi sinh lý và ợ hơi bệnh lý.

Đa số các trường hợp ợ hơi sinh lý chỉ xuất hiện khoảng 3 – 4 lần/giờ và kéo dài khoảng 2 giờ sau ăn là biến mất. Bạn cũng không gặp phải triệu chứng khó chịu nào khác ngoài hiện tượng ợ hơi này.

Rắc rối chỉ thật sự xảy ra khi hiện tượng ợ hơi xuất hiện liên tục trong thời gian dài và bạn không thể kiểm soát được số lần ợ hơi. Bạn có thể bị ợ hơi đến 30 lần/ngày. Đây là một trong những dấu hiệu cho thấy có thể bạn mắc phải bệnh lý về dạ dày.

2. Những nguyên nhân gây ợ hơi nhiều

Các nguyên nhân gây ra chứng ợ hơi nhiều được xếp vào 2 nhóm chính gồm:

2.1 Từ thói quen sinh hoạt, ăn uống

Những thói quen thiếu khoa học trong ăn uống sinh hoạt có thể gây ra những rối loạn trong hoạt động của hệ tiêu hóa. Ợ hơi do các nguyên nhân này thường chỉ là phản xạ ợ hơi sinh lý. Tuy nhiên, nếu không được điều chỉnh kịp thời rất có thể tình trạng này sẽ tiến triển và trở thành ợ hơi bệnh lý.

• Ăn uống quá nhanh

Ăn uống quá nhanh làm thức ăn chưa được nghiền kỹ khi đưa vào trong dạ dày. Hậu quả là dạ dày sẽ phải tăng co bóp, tăng tiết dịch vị nhiều hơn để nghiền nát và tiêu hóa thức ăn. Quá trình này có thể diễn ra trong thời gian dài hơn bình thường khiến hơi và khí sinh ra gây thay đổi áp suất trong dạ dày.

• Nhai kẹo cao su

Có thể bạn không biết, hoạt động nhai kẹo cao su và tạo thành phản ứng nuốt liên tục sẽ đưa không khí xuống dạ dày nhiều hơn bình thường. Khi lượng khí đưa xuống vượt quá mức kiểm soát của dạ dày thì phản xạ ợ hơi xuất hiện để đẩy bớt không khí ra ngoài, ngăn chặn tình trạng đầy chướng.

• Hút thuốc lá, uống bia rượu, đồ uống có ga

Những chế phẩm này có thể làm tăng nồng độ acid trong dạ dày đồng thời kích thích các tế bào trên niêm mạc dạ dày tăng tiết acid nhiều hơn. Khi lượng acid tiết ra vượt quá mức bình thường nó có thể ức chế hoạt động tiêu hóa trong dạ dày bằng cách bất hoạt các enzyme tiêu hóa đồng thời kích thích phản xạ đóng lỗ môn vị, không cho đẩy thức ăn xuống đường tiêu hóa phía dưới.

Không dừng lại đó, nồng độ acid cao còn kích thích mở van tâm vị để khí sinh ra dồn lên phía trên tạo áp lực cho cơ thắt thực quản dưới khiến cơ này suy yếu. Đến một lúc nào đó, khi cơ thắt thực quản không giữ chặt được nữa sẽ mở ra để hơi thoát lên trên và tạo thành phản xạ ợ hơi.

• Ăn thức ăn chứa nhiều tinh bột, đường và chất xơ

Thức ăn thuộc nhóm tinh bột, đường và chất xơ là nhóm dễ bị lên men và sinh khí nhiều nhất trong các nhóm chất dinh dưỡng. Do vậy, khi ăn nhiều các thực phẩm thuộc nhóm này, bạn cũng sẽ rất dễ gặp phải hiện tượng ợ hơi.

• Ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ và chất béo

Nhóm thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và chất béo thì không dễ sinh lên men như nhóm đường và chất xơ. Tuy nhiên, việc tiêu hóa thực phẩm nhiều dầu mỡ lại gặp khiến dạ dày của bạn “vất vả” hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, nhóm thực phẩm này còn kích thích dạ dày tăng tiết acid nhiều hơn.

• Đường tiêu hóa bị rối loạn

Rối loạn đường tiêu hóa cũng là một trong những nguyên nhân khiến thức ăn không được tiêu hóa nhanh chóng. Các vi khuẩn và men tiêu hóa trong đường ruột nhanh chóng tác động vào lượng dinh dưỡng dồi dào này và khiến đường tiêu hóa của bạn căng phồng bởi khí sinh ra.

• Căng thẳng, lo lắng, stress

Căng thẳng, lo lắng quá mức trong thời gian dài sẽ tác động đến hệ thống thần kinh thực vật chi phối hoạt động chức năng của đường ruột. Kích thích này có thể gây ức chế hoặc làm tăng quá mức nhu động dạ dày.

Hơn nữa, stress còn làm lượng Cortisol tăng cao. Cortisol ngăn cản phản ứng tự nhiễm bảo vệ dạ dày, làm tăng acid HCl và Pepsine – các yếu tố kích thích trào ngược.

2.2 Nguyên nhân bệnh lý

Dựa vào đặc điểm của các triệu chứng mà có thể xác định nguyên nhân khiến người bệnh bị ợ hơi nhiều. Một số căn bệnh gây nên thường là

Bị trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày là một trong những bệnh lý phổ biến nhất hiện nay. Trào ngược là do sự tăng tiết acid bất thường, suy giảm chức năng cơ thắt thực quản dưới và rối loạn nhu động co bóp dạ dày. Các yếu tố này kết hợp đồng thời với nhau làm cản trở hoạt động tiêu hóa thức ăn của dạ dày gây ra triệu chứng ợ hơi liên tục.

Ngoài hiện tượng ợ hơi nhiều, người bệnh trào ngược còn đối diện với các triệu chứng bao gồm:

• Ợ nóng – nóng rát dạ dày thực quản
• Khó nuốt, nuốt vướng
• Nôn, buồn nôn
• Khó thở, đau tức vùng ngực.

Viêm dạ dày

Viêm dạ dày cũng là một trong những bệnh lý gây ra triệu chứng ợ hơi liên tục. Các tổn thương trên niêm mạc dạ dày và sự tăng tiết quá mức là nguyên nhân chính khiến hoạt động tiêu hóa thức ăn của dạ dày bị rối loạn và gây ra phản xạ ợ hơi thường xuyên.

Để nhận biết bệnh lý viêm dạ dày, bạn có thể dựa trên các triệu chứng dưới đây:

• Ợ hơi, ợ chua liên tục
• Đau âm ỉ hoặc đau nhói vùng hạ sườn trái
• Đầy chướng bụng, khó tiêu

Viêm loét dạ dày

Cơ chế gây ợ hơi nhiều trong bệnh lý loét dạ dày cũng tương tự như các trường hợp viêm dạ dày. Tuy nhiên, các tổn thương trên niêm mạc dạ dày ở trường hợp này lớn hơn và nguy cơ gặp phải biến chứng nguy hiểm trong trường hợp này cũng cao hơn.

Ngoài các triệu chứng như tương tự như ở bệnh lý viêm dạ dày, người bệnh còn có thể gặp phải tình trạng:

• Đi ngoài phân đen
• Nôn ra máu

Nhiễm khuẩn Hp

Có đến 80% các trường hợp bị viêm loét dạ dày có liên quan đến vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP). Đây là loại vi khuẩn duy nhất có thể tồn tại trong môi trường acid dạ dày bằng cách lẩn trốn dưới lớp niêm mạc và phá hủy lớp chất nhầy bảo vệ dạ dày.

Không có triệu chứng lâm sàng nào cho phép nhận biết bạn có đang bị nhiễm khuẩn HP hay không. Cách duy nhất là đến các cơ quan y tế để làm các test nhiễm khuẩn tại đây.

Chứng khó tiêu

Chứng khó tiêu không hẳn xuất hiện do bệnh lý dạ dày, một số các vấn đề về dung nạp Gluten, mất cân bằng hệ khuẩn ruột hay các bệnh lý đại tràng cũng có thể gây ra chứng khó tiêu này.

Khi gặp phải chứng khó tiêu đồng nghĩa với việc khả năng tiêu hóa thức ăn của bạn đang bị ảnh hưởng, thức ăn ứ đọng tại đường tiêu hóa và dẫn đến các triệu chứng như:

• Ợ hơi liên tục
• Không có cảm giác đói
• Chán ăn, mệt mỏi

3. Cách chữa ợ hơi

Có rất nhiều phương pháp giúp bạn khắc phục được triệu chứng ợ hơi nhiều. Dưới đây là những cách phổ biến và cần thiết nhất.

3.1 Các cách chữa đơn giản tại nhà

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt, ăn uống

Bạn cần điều chỉnh, xây dựng những thói quen tốt cho sức khỏe nói chung và hệ tiêu hóa nói riêng, bào gồm:

• Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao
• Ăn chậm, nhai kỹ, hạn chế nói chuyện trong quá trình ăn uống
• Đi ngủ sớm, tránh thức khuya
• Làm việc vừa sức, dành thời gian thư giãn, nghỉ ngơi
• Không nhai nhiều kẹo cao su
• Hạn chế thức uống có ga
• Không dùng ống hút: Khi bị ợ hơi nhiều, bạn cũng không nên sử dụng ống hút vì nó sẽ tạo điều kiện để đưa không khí vào cơ thể nhiều hơn bình thường.
• Không nên nằm ngay sau khi ăn: Ở tư thế nằm, các dịch chứa trong dạ dày cũng rất dễ trào ngược lên thực quản, miệng. Các bác sĩ cho biết, thời gian tối thiểu tốt nhất để bạn có thể đi nằm là khoảng 30 phút sau khi ăn.
• Bỏ hút thuốc lá
• Không mặc quần áo quá chật: Quần áo quá chật có thể chèn ép lên dạ dày, bụng và cơ hoành.
• Kiểm soát cân nặng vừa phải: Cân nặng quá lớn cũng tạo áp lực khiến cơ thắt thực quản dưới hay mở.

Các bài thuốc thiên nhiên hiệu quả

Ngoài việc điều chỉnh lại thói quen và chế độ ăn uống sinh hoạt, bạn cũng có thể áp dụng các bài thuốc thảo dược dưới đây để khắc phục tình trạng ợ hơi nhiều của mình:

Trà hoa cúc

Hoa cúc là một trong những vị dược liệu đông Y có vị ngọt đắng, tính mát cho tác dụng dịu thần kinh, điều hòa sự vận động, có bóp thức ăn của hệ tiêu hóa. Do vậy, nếu bạn bị đầy bụng, ợ hơi nhiều, một tách trà hoa cúc uống ấm sau khi ăn sẽ cho bạn tác dụng cải thiện rất tốt.

Bạc Hà

Bạc Hà là thảo dược tự nhiên có chứa rất nhiều tinh dầu có tác dụng làm giảm co thắt gây ra rối loạn trong nhu động ruột, đồng thời thúc đẩy nhu động co bóp tự nhiên để tiêu hóa diễn ra tốt hơn. Nhờ tác động này mà trà bạc hà khắc phục nhanh chứng ợ hơi nhiều, đầy bụng, tiêu hóa kém.

Bạn chỉ cần bỏ vài lá bạc hà vào trong tách nước sôi, đợi cho tinh dầu được chiết ra hết rồi uống sau ăn 30 phút là được.

Nước chanh

Lượng acid tự nhiên trong nước chanh hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn, giảm ứ đọng thức ăn tại dạ dày rất hiệu quả. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý là không uống nước chanh khi đói bụng và các trường hợp mắc bệnh lý liên quan đến sự tăng tiết acid dạ dày cũng không nên lựa chọn cách thức này.

Củ tỏi

Ngoài tác dụng chống đầy bụng, kích thích tiêu hóa, tỏi còn chứa lượng lớn kháng sinh tự nhiên giúp ức chế hoạt động của các vi khuẩn có hại trong đường tiêu hóa. Các món ăn chế biến từ tỏi rất có lợi với những người bị ợ hơi nhiều đặc biệt là từ nguyên nhân nhiễm khuẩn HP. Vậy nên, hãy tận dụng loại gia vị tuyệt vời này vào các món ăn hàng ngày của mình.

Đu đủ

Ăn sống đu đủ chín giúp hỗ trợ tốt cho hoạt động của hệ tiêu hóa. Hàm lượng và chủng loại đa dạng các enzyme tiêu hóa trong quả đu đủ giúp việc phân giải và hấp thu thức ăn của cơ thể tốt hơn từ đó khắc phục tình trạng ợ hơi nhiều, đầy bụng, khó tiêu.

Sữa chua

Sữa chua có lượng lớn dưỡng chất và vitamin hỗ trợ làm lành nhanh các tổn thương trong đường tiêu hóa. Thời điểm tốt nhất để ăn sữa chua là khoảng 30 phút sau khi ăn và nên ăn khoảng 3 – 4 lần/ tuần.

3.2 Điều trị các bệnh gây ợ hơi nhiều

Trong trường hợp tình trạng ợ hơi nhiều xuất hiện do nguyên nhân là các bệnh lý về dạ dày, bạn nên đến các cơ quan y tế thăm khám, kiểm tra và điều trị bệnh dứt điểm để thoát khỏi tình trạng này.

Trong quá trình điều trị cần nghiêm túc tuân thủ chỉ định và lời khuyên của bác sĩ để quá trình điều trị đạt được hiệu quả tốt và tốn ít thời gian nhất.

Trên đây là những thông tin chi tiết về nguyên nhân và cách khắc phục chứng ợ hơi nhiều. Nếu bạn đọc vẫn còn những thắc mắc cần chuyên gia chia sẻ nhiều hơn, hãy để lại thông tin hoặc chia sẻ trực tiếp với chúng tôi ngay dưới bài viết này. Chúc bạn luôn khỏe!