Ợ chua buồn nôn là những triệu chứng phổ biến thường gặp. Chúng thường xảy ra cùng nhau, liệu có phải là vấn đề nghiêm trọng nhân đôi? Làm thế nào khi bị hiện tượng trên và cách xử lý ra sao? Dưới đây là những thông tin mà bạn không thể bỏ qua.
Nội dung bài viết
1. Ợ chua buồn nôn là gì?
Cùng tìm hiểu về từng triệu chứng ợ chua cũng như buồn nôn để rõ hơn.
Ợ chua: Ợ chua là trạng thái bạn phát ra tiếng “ợ” kèm cảm giác có vị chua hoặc đắng ở phía sau cổ họng. Cảm giác này có thể kéo dài vài giờ và có xu hướng nặng hơn sau ăn.
Buồn nôn: là cảm giác muốn nôn nhưng chưa nôn được. Cảm giác này thường xuất hiện trước khi bạn nôn hoặc đôi khi là chỉ có cảm giác buồn nôn mà không nôn.
Ợ chua kèm buồn nôn là dấu hiệu của tình trạng khó tiêu
Đây là dấu hiệu của tình trạng khó tiêu. Chứng khó tiêu là tình trạng bụng ấm ách ăn uống không tiêu không chỉ ợ chua buồn nôn mà bạn còn có một loạt các triệu chứng khó chịu khác như:
- Cảm giác no nhanh
- Cảm giác đầy bụng sau ăn
- Cảm thấy mệt mỏi
- Đầy hơi
- Ợ hơi
- Bụng sôi
- Và chướng bụng
☛ Đọc để rõ hơn: Ợ chua đầy bụng khó tiêu
Liệu có mối liên hệ nào giữa ợ chua và buồn nôn?
Điều thường xảy ra khi chúng ta tiêu thụ thực phẩm hoặc chất lỏng là cơ thắt thực quản dưới của chúng ta đóng lại để ngăn chặn bất kỳ mảnh thức ăn hoặc axit dạ dày nào quay trở lại ống thức ăn, hay còn gọi là thực quản.
Tuy nhiên, khi bị trào ngược axit, (axit trong dạ dày bị trào ngược lên thực quản). Điều này có thể gây ho và ợ hơi, sau đó có thể dẫn đến buồn nôn.
Nguyên nhân nào khiến ợ chua buồn nôn xảy ra đồng thời?
- Đó có thể là hiện tượng ợ chua buồn nôn do sinh lý khi có liên quan đến việc ăn đồ quá cay hoặc uống quá nhiều rượu. Trong trường hợp này các triệu chứng có xu hướng biến mất theo thời gian mà không cần điều trị.
- Và đó cũng có thể là một hiện tượng bệnh lý do liên quan đến một số bệnh đường tiêu hóa khi mà tần suất bạn bị ợ chua buồn nôn nhiều hơn.
Cùng xem tiếp để rõ hơn nhé!
2. Hiện tượng ợ chua buồn nôn do sinh lý
Nếu như những ợ chua buồn nôn chỉ là thoáng qua, không kéo dài nhiều ngày và có thể xuất phát từ những lý do liên quan ăn uống bất thường như ăn phải thực phẩm ôi thiu hay sử dụng chất kích thích… thì đây là hiện tượng ợ chua buồn nôn do sinh lý. Đây là những phản ứng bình thường của cơ thể khi tiếp nhận những đồ khó tiêu.
Cụ thể hiện tượng ợ chua buồn nôn có thể là do sinh lý vì những nguyên nhân sau đây gây ra:
Ăn thực phẩm ôi thiu
Ăn các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh có thể dẫn tới nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Thức ăn ôi thiu tồn tại trong dạ dày lên men và sinh ra khí độc. Tình trạng đó sẽ dẫn tới các triệu chứng như đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, buồn nôn và nôn…
Ăn đồ quá cay
Một bữa ăn quá cay cũng có thể dẫn đến tình trạng ợ chua buồn nôn. Các thực phẩm cay nóng như hạt tiêu, ớt, mù tạt.. khiến dạ dày gặp áp lực. Dạ dày có thể tiết nhiều axit hơn dẫn tới chứng ợ chua và gây buồn nôn.
Nhất là khi bạn ăn kết hợp nhiều thực phẩm có tính kích thích và gây kích ứng dạ dày như đồ ăn nhiều dầu mỡ hay thực phẩm nhiều axit (chanh, cam, mơ…) nữa thì tình trạng ợ chua buồn nôn là hiện tượng tất yếu xảy ra mà cơ thể bạn phản ứng với những đồ khó tiêu này.
Sử dụng chất kích thích
Bên cạnh ăn đồ uống quá cay, thì việc uống quá nhiều rượu cũng có thể gây hiện tượng ợ chua buồn nôn do sinh lý. Đây là phản ứng hoàn toàn tự nhiên của cơ thể khi tiếp nhận chất kích thích như rượu bia.
Đặc biệt với những người không quen với việc uống rượu bia, hay uống đồ uống có ga thì hiện tượng này dễ xảy ra hơn. Nó không chỉ là làm cảm giác say rượu say bia, ợ ga mà còn là hiện tượng ợ chua buồn nôn sinh lý.
Do nhịn ăn sáng
Sau 1 đêm ngủ dậy, dạ dày bị trống rỗng. Nếu bạn bỏ qua bữa ăn sáng, axit dạ dày tiết ra để tiêu hóa thức ăn sẽ trở nên dư thừa và gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày. Axit dạ dày dư thừa còn có thể tràn lên thực quản tới khoang miệng chính là hiện tượng ợ chua.
Căng thẳng, stress
Trạng thái lo âu và căng thẳng kéo dài khi bị stress có thể ảnh hưởng tới hoạt động của hệ tiêu hóa. Hệ quả là thức ăn được tiêu hóa chậm hơn gây ra đầy bụng khó tiêu. Căng thẳng cũng làm cho cơ co thắt dạ dày hoạt động kém hiệu quả dẫn tới chứng ợ chua, ợ hơi.
3. Ợ chua buồn nôn là bệnh gì nếu không phải sinh lý?
Đó là khi ợ chua buồn nôn kéo dài và không chỉ liên quan đến những món ăn bất thường như ở trường hợp sinh lý kể trên. Lúc này ợ chua buồn nôn là một trong những triệu chứng của một bệnh lý cụ thể nào đó. Cụ thể là các bệnh dưới đây:
Trào ngược dạ dày
Trào ngược dạ dày xảy ra bởi 3 yếu tố:
- Cơ thắt thực quản dưới hoạt động kém hiệu quả làm cho axit từ dạ dày bị tràn lên thực quản và lên tới miệng.
- Dạ dày tăng tiết acid bất thường.
- Thức ăn ứ đọng thường xuyên gây đầy hơi, tăng áp lực cho dạ dày, tăng tần suất ợ chua.
Triệu chứng điển hình của trào ngược dạ dày là chứng ợ chua, buồn nôn, ợ hơi và đắng miệng. Trào ngược dạ dày nếu không được điều trị có thể gây ra chứng ợ chua buồn nôn liên tục với tần suất lớn.
☛ Tìm hiểu chi tiết về: Ợ hơi trào ngược dạ dày
Viêm hang vị dạ dày
Là một bệnh lý của dạ dày khi mà hang vị ở phần niêm mạc dạ dày bị tổn thương, bị viêm hoặc bị trầy xước, viêm loét do vi khuẩn gây ra. Nguyên nhân phổ biến dẫn tới viêm hang vị dạ dày là do vi khuẩn HP. Viêm hang vị dạ dày gây ra các triệu chứng gồm: ợ chua, buồn nôn, đau thượng vị, đau tức ngực…
Viêm loét dạ dày tá tràng
Loét dạ dày tá tràng là vết loét mở phát triển ở lớp lót bên trong dạ dày và phần trên của ruột non. Triệu chứng phổ biến nhất của loét dạ dày là đau dạ dày, ợ chua, buồn nôn và ợ nóng.
Xuất huyết dạ dày
Xuất huyết dạ dày là kết quả của loét dạ dày cấp và mãn tính, triệu chứng thường là:
-
- Chảy máu ở niêm mạc dạ dày.
- Máu thường xuất hiện trong phân hoặc chất nôn.
- Mức độ chảy máu có thể từ nhẹ đến nặng và có thể đe dọa tính mạng.
- Nôn ra máu hoặc phân dính máu, đau dạ dày, ợ chua, hay buồn nôn.
Triệu chứng sớm của ung thư dạ dày
Ợ chua và buồn nôn có thể là những triệu chứng ở giai đoạn sớm của ung thư dạ dày. Trong giai đoạn này, các triệu chứng khác kèm theo gồm: ợ hơi liên tục, đau dạ dày…
Cách giảm ợ chua buồn nôn đơn giản
Từ những nguyên nhân trên có thể thấy, chứng ợ chua buồn nôn có thể xảy ra khi dạ dày bị “tấn công” bởi các yếu tố gây hại. Do đó, để giảm tình trạng này, người bệnh nên bắt đầu cải thiện từ những nguyên nhân đơn giản nhất.
Điều chỉnh sinh hoạt ăn uống
Không bỏ ăn sáng và nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày
Ăn quá nhiều trong một bữa sẽ khiến dạ dày phải hoạt động quá mức để tiêu hóa thức ăn. Vì vậy, bạn nên ăn với lượng vừa phải và chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Bằng cách này, cơ thể sẽ được nạp vào nhiều dinh dưỡng hơn mà dạ dày không bị quá tải.
Đặc biệt, bạn nên ăn bữa sáng nhẹ nhàng để trung hòa acid dạ dày. Bạn có thể lựa chọn bánh mì, yến mạch… kèm với một ly trà thảo mộc, hoa quả.
Hạn chế thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ
Người bị ợ chua buồn nôn nên hạn chế ăn nhiều đồ ăn giàu chất béo, chiên xào. Bạn có thể chuyển qua các phương thức chế biến đồ ăn khác như hấp, luộc để giảm thiểu lượng mỡ. Bên cạnh đó, bạn cũng cần tránh các món ăn nhiều gia vị.
Hạn chế đồ uống có ga
Đồ uống có ga làm tăng lượng khí trong dạ dày dẫn tới chứng ợ hơi và khó tiêu. Do đó, để cải thiện hiện tượng ợ chua buồn nôn, bạn nên hạn chế sử dụng các loại đồ uống có ga. Thay vào đó, nên uống trà thảo dược và nước lọc nhiều.
Tắm nước nóng ấm
Nước ấm có tác dụng thư giãn cơ thể, tăng cường lưu thông máu. Tắm nước nóng ấm sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra nhanh hơn. Lưu ý là bạn không nên tắm nước quá nóng và không tắm ngay sau khi vừa ăn xong.
Massage bụng
Thực hiện massage bụng thường xuyên có tác dụng kích thích tiêu hóa, ổn định hoạt động của dạ dày. Bạn nên massage theo hình vòng tròn quanh bụng và thực hiện trước bữa ăn. Không nên massage bụng khi vừa ăn xong.
Sử dụng các sản phẩm thiên nhiên an toàn
Dùng các loại rau xanh
Rau xanh cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất lành mạnh, đặc biệt là chất xơ tự nhiên có tác dụng tăng cường tiêu hóa. Bạn nên cung cấp ít nhất 200g rau xanh trong chế độ ăn hàng ngày với những loại rau tốt cho dạ dày như rau ngót, rau đay, rau mồng tơi, rau cải xoăn…
Trà gừng
Gừng với tính kháng khuẩn và kháng viêm nhẹ có tác dụng giảm buồn nôn và cải thiện hiệu quả chứng ợ chua. Gừng cũng có tác dụng tăng cường tiêu hóa tốt. Bạn có thể uống trà gừng khi còn ấm và có thể uống 2-3 lần trong ngày để giảm ợ chua buồn nôn
Trà hoa cúc
Trong hoa cúc có chứa chất bisabolol có tác dụng chống viêm, chống kích ứng và kháng khuẩn nhẹ. Trà hoa cúc cũng có tác dụng an thần và làm dịu thần kinh, cải thiện hiệu quả chứng ợ nóng, ợ chua do trào ngược axit. Bạn nên dùng trà hoa cúc hàng ngày trước khi đi ngủ để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Tinh dầu tỏi
Tỏi có tính kháng viêm nhẹ nên có thể cải thiện tình trạng ợ chua buồn nôn do viêm loét dạ dày. Tỏi còn có tác dụng tăng cường tiêu hóa, chữa đầy hơi và khó tiêu. Bạn nên sử dụng tinh dầu tỏi được bào chế dưới dạng viên nang và tham khảo ý kiến của dược sĩ về liều lượng sử dụng.
Điều trị dứt điểm ợ chua buồn nôn bằng cách nào?
Trường hợp ợ chua buồn nôn do nguyên nhân sinh lý, bạn có thể tự điều trị tại nhà bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt. Nhưng hiện tượng ợ chua buồn nôn là do bệnh lý gây ra thì phải chữa trị dứt điểm nguyên nhân gây bệnh mới có thể hết được ợ chua buồn nôn. Trong những trường hợp đó, bạn cần đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân chính xác và có cách điều trị phù hợp.
Trong quá trình điều trị, bạn cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Tuyệt đối không được sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ. Không được tự ý thay đổi loại thuốc, thời gian sử dụng thuốc cũng như liều lượng.
Qua những thông tin trên đây, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về chứng ợ chua buồn nôn. Nếu như vẫn không thể chắc chắn về tình trạng của mình, bạn nên nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.
Tài liêu tham khảo: https://www.medicalnewstoday.com/articles/325347
