Viêm hang vị dạ dày là một bệnh lý thường gặp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Để chẩn đoán và điều trị bệnh, các bác sĩ thường sử dụng phương pháp như nội soi để xem được hình ảnh của niêm mạc hang vị dạ dày. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn về hình ảnh viêm hang vị dạ dày kèm những giải thích chi tiết để bạn hiểu hơn về các mức độ khác nhau của bệnh. Hãy cùng theo dõi nhé.
Nội dung bài viết
Viêm hang vị dạ dày và chẩn đoán điều trị hình ảnh
Viêm hang vị dạ dày là một tình trạng viêm nhiễm lớp bên trong dạ dày tại ví trí cụ thể là hang vị – phần cuối cùng của dạ dày, nơi thức ăn từ dạ dày chuyển vào ruột chủ yếu để tiếp tục quá trình tiêu hóa.
Tùy vào mức độ sự viêm nhiễm nhẹ thường tổn thương lớp niêm mạc, nặng hơn là lan đến lớp thanh mạc. Cụ thể nó gây sưng đỏ và đau, lâu dần có thể tiến triển thành vết loét ở bề mặt hang vị dạ dày. Nguyên nhân chính gồm tác động của vi khuẩn H. pylori, sử dụng thuốc không kiểm soát, stress và thói quen ăn uống không lành mạnh. Triệu chứng thường bao gồm đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón.
Tình trạng này phải luôn được xem xét trong chẩn đoán phân biệt các tổn thương ở vùng hang vị.
Cụ thể bác sĩ cần đến các chẩn đoán hình ảnh như nội soi dạ dày, đôi khi là chụp X quang.
- Từ hình ảnh nội soi dạ dày có cơ hội quan sát niêm mạc, sự chuyển động và màu sắc của nó cũng như ảnh hưởng của sóng nhu động lên các nếp nhăn. Tổn thương như viêm, xước hay loét bề mặt có thể thấy rõ trên nội soi dạ dày.
- Với hình ảnh X quang có thể nghiên cứu độ dày và chuyển động của lớp niêm mạc và có thể phát hiện vết loét khi vết loét đủ sâu để gây ra miệng hố loét.
Từ những hình ảnh này, giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác trong hầu hết các trường hợp. Thông thường, bệnh nhân này cải thiện lâm sàng theo chế độ điều trị viêm loét.
Qua các kết luân từ chẩn đoán hình ảnh bạn cũng sẽ được biết 1 số khái niệm đi kèm như:
- Viêm trợt: là vết trượt dài phổ biến thấy trong các bệnh lý về dạ dày như: trào ngược dạ dày, viêm hang vị … Vết trợt là tổn thương niêm mạc dạ dày nhẹ, không xuyên qua lớp cơ niêm. Có viêm trợt lồi và viêm trợt phẳng. Vị trí hay gặp nhất là hang vị dạ dày ( Tìm hiểu về: Viêm trợt lồi hang vị dạ dày)
- Ăn mòn: Đây cũng là từ phổ biến, là tình trạng nhẹ hơn loét. Nó còn được nhắc đến như khái niệm xói mòn, là tổn thương niêm mạc dạ dày sâu hơn vết trợt, nhưng không xuyên qua lớp cơ niêm.
- Xung huyết: là tình trạng niêm mạc hang vị dạ dày bị viêm nhiễm, gây ra các triệu chứng như xung huyết, sưng tấy, đau rát, dôi khi còn kèm theo cả phù nề…
- Loét: Vết loét là tổn thương có xuất huyết. Đây là tổn thương niêm mạc dạ dày sâu nhất, xuyên qua lớp cơ niêm và có thể đến lớp bì.
Mục dưới đây sẽ đưa ra những hình ảnh viêm hang vị dạ qua nội soi và X-quang và những giải thích đi kèm. Đọc để rõ hơn nhé.
Hình ảnh viêm hang vị dạ dày qua chụp X quang
Trong một số trường hợp (chẳng hạn như bênh nhân bị nôn liên tục) bác sĩ sẽ yêu cầu chụp X quang.
Thủ tục này được thực hiện bằng cách chiếu tia X vào vùng tiêu hóa trên từ ngang bụng lên đến ngực để cho kết quả hình ảnh bao gồm cả dạ dày và ruột non. Tuy nhiên trước khi thực hiện bệnh nhân cần phải nuốt một chất lỏng màu phấn có chứa bari, một chất giúp cải thiện khả năng hiển thị bất kỳ vết loét nào trên hình ảnh X-quang.
Cụ thể trong hình 1 trên: Các vết loét ứng với các chấm sáng nhỏ (2-3 mm) nên được dùng với thuật ngữ “xói mòn”. Trường hợp điểm sáng lớn hơn được gọi là ” vết loét”.
Tuy nhiên từ hình ảnh X quang giúp nhận rõ được tốt nhất với trường hợp các vết viêm đã tạo thành ổ loét. Trường hợp nhẹ thì cần đến hình ảnh từ nội soi đến đánh giá chính xác hơn.
Hình ảnh viêm hang vị dạ dày qua nội soi
Dưới dây là hình ảnh viêm hạng vị dạ dày được thực hiện qua nội soi đường tiêu hóa trên.
Hình ảnh hang vị bình thường
Trước hết cũng xem hình ảnh hang vị dạ dày trong trường hợp bình thường, không bị tổn thương. Từ đó giúp bạn dễ hình dung và so sánh với trường hợp hang vị bị tổn thương.
Các tĩnh mạch thu thập có thể được quan sát thấy ở niêm mạc hang vị, có hình dạng giống như “sao biển” (hình 2). Sự sắp xếp đều đặn của các tĩnh mạch thu thập (RAC) đã được cho là dấu hiệu của niêm mạc bình thường.
Hình ảnh viêm hang vị liên quan đến HP dương tính
Tình trạng viêm hang vị dạ dày có nhiều nguyên nhân gây ra, phổ biến nhất là do nhiễm khuẩn Helicobacter pylori (vi khuẩn HP). Vi khuẩn này sau khi xâm nhập vào dạ dày sẽ cư trú và làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Từ đó, gây viêm và dẫn đến những triệu chứng bệnh.
Trên hình 3 là một loạt những hình ảnh từ kết quả nội soi của 1 trường hợp viêm hạng vị dạ dày do nhiễm khuẩn HP. Cụ thể là có nốt sần ở hang vị, có sự gia tăng của xói mòn. Không những ở hang vị, thân của dạ dày cũng bị tổn thương biểu hiện là xuất hiện những đốm đỏ. Có xuất hiện phù nề kèm lớp tiết dịch mỏng ở nếp gấp dạ dày.
Hình ảnh viêm trợt hang vị (trợt nông, trợt lồi)
Các vết viêm trên niêm mạc hang vị trợt có thể lồi lên, hay phẳng (trợt nông).
- Viêm trợt lồi: Là các vết trầy xước hình thành do tiếp xúc liên tục với thức ăn và dịch vị. Chúng giống như vết sẹo, phồng lồi dần lên và rất khó phục hồi. Trong trường hợp các tổn thương bị lồi, thức ăn và dịch vị dạ dày rất dễ bị bám vào đây khiến tình trạng viêm nhiễm càng trở nên nặng hơn.
- Viêm trợt nông: Các vết viêm trợt trầy xước nhẹ này trên hình ảnh nội soi cho thấy phẳng hoặc nông (hơi lồi 1 chút) nếu điều trị khác phục sớm thì sẽ nhanh khỏi. Đây là tổn thương mức độ nhẹ nhất của viêm loét hang vị dạ dày. ( ☛Tìm hiểu thêm về: Hang vị có trợt nông)
Trên hình 4 là hình ảnh nội soi của niêm mạc hang vị dạ dày trong trường hợp viêm trợt lồi ảnh B, và viêm trợt nông ảnh A.
Hình ảnh viêm hang vị dạ dày ăn mòn
Viêm hang vị xói mòn thường thấy các tổn thương trượt dài trên các nếp gấp ở bề mặt niêm mạc.
Các tổn thương này thường xuất hiện như các vết chấm đỏ dọc theo các nếp gấp. Điều này tạo ra vẻ như các vết đỏ tập trung kiểu dòng chảy sói mòn trên bề mặt niêm mạc của hang vị. Tình trạng này gây ra khó chịu và có thể dẫn đến triệu chứng như đau bụng, chảy máu, buồn nôn, và tiêu chảy.
Nguyên nhân chủ yếu của trường hợp này đến từ việc sủ dụng thuốc chống viêm không có steroid (NSAID), rượu hay căng thẳng.
Trên hình 5 là trường hợp niêm mạc hang vi dạ dày bị xói mòn với phần ảnh A là bị xói mòn kèm nhiều vết xung huyết đỏ xuất hiện xunh quanh hang vị. Phần ảnh B là xói mòn cấp tính có xuất hiện vết loét.
Hình ảnh viêm xung huyết hang vị dạ dày
Viêm xung huyết hang vị dạ dày, trường hợp này trên hình ảnh nội soi thường có các vết thương dạng đốm đỏ xâm chiếm vùng hang vị. Lúc này các mạch máu bị giãn nở do ứ quá nhiều máu gây ra xung huyết hình ảnh sẽ có màu đỏ hơn các vùng khác.
Dạng viêm này thường gặp ở những người lứa tuổi trung niên trở lên, đặc biệt là người cao tuổi.
Hình 6là hình ảnh niêm mạc hang vị dạ dày xuất hiện các vết xung huyết. Phần ảnh A là xung huyết ở mức độ nhẹ mới chỉ có các vết hồng ban dạng đốm. Phần ảnh B là trường hợp nặng hơn, không chỉ xung huyết mà còn xuất hiện cả phù nề. Lớp niêm mạc lúc này đã bị nhiễm trùng gây xung huyết, phù nề và ứa máu.
☛ Để rõ hơn đọc: Viêm hang vị phù nề xung huyết
Hình ảnh biến chứng viêm hang vị dạ dày
Viêm hang vị dạ dày nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:
- Xuất huyết tiêu hóa: ứng với phần ảnh A trên hình 7. Đây là tình trạng máu chảy ra khỏi lòng mạch của đường tiêu hóa
- Hẹp môn vị: ứng với phần ảnh B trên hình 7. Đây là tình trạng ách tắc lưu thông thức ăn và dịch vị từ dạ dày xuống tá tràng.
- Thủng dạ dày: ứng với phần ảnh C trên hình 7. Đây là thành dạ dày bị vỡ, xuất hiện một hoặc nhiều lỗ thủng.
- Ung thư dạ dày: ứng với phần ảnh D trên hình 7. Đây là tình trạng phát triển khối u ác tính, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Viêm hang vị dạ dày có nguy hiểm không?
Nếu có thắc mắc thêm hãy để lại phản hồi dưới bài viết hoặc liên hệ số hotline 1800 6626 để gặp chuyên gia tư vấn về bệnh viêm loét dạ dày của gastosic.vn nhé. Chúc bạn sức khỏe!
Tài liệu tham khảo:
- https://www.researchgate.net/figure/Endoscopic-findings-related-to-the-positive-HP-A-antral-nodularity-B-raised_fig1_305382815
- https://radiopaedia.org/cases/erosive-antral-gastritis
- https://www.elsevier.es/en-revista-gastroenterologia-hepatologia-english-edition–382-articulo-endoscopic-diagnosis-h-pylori-infection-S2444382423000913?newsletter=true
- https://www.gastrointestinalatlas.com/english/erosive_gastritis.html
