Trào ngược dạ dày là một bệnh về đường tiêu hóa phổ biến tại Việt Nam. Chúng phổ biến đến mức mà rất nhiều người cho rằng những triệu chứng ợ nóng, ợ chua hay trào ngược dạ dày buồn nôn là điều bình thường và không quá nguy hiểm. Nhưng đó lại là một quan niệm rất sai lầm.

1. Cần hiểu về bệnh trào ngược dạ dày

Khi bạn gặp phải những hiện tượng ợ chua, ợ nóng liên tục trên 2 tuần thì chắc chắn bạn đang mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Cảm giác nóng rát khó chịu lan từ dạ dày lên đến cổ họng kèm theo vị chua và đắng trong miệng là do acid dịch vị và dịch mật trào ngược lên trên thực quản.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày, nhưng nguyên nhân cơ bản chính là rối loạn cơ thắt thực quản dưới và sự tăng tiết acid dạ dày làm:

• Acid dạ dày tăng nhiều bất thường làm ảnh hưởng đến lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Acid khiến lớp niêm mạc bị tổn thương ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn, khiến thức ăn tồn đọng lâu sinh hơi, sinh khí trong dạ dày.

Cơ thắt thực quản bị suy yếu dẫn đến hoạt động “sai” quy trình, van mở ra khiến cho các chất trong dạ dày trong đó có acid dịch vị quay ngược trở lại thực quản.

>> Bạn có thể xem chi tiết các nguyên nhân qua bài viết: trào ngược dạ dày nguyên nhân

Các triệu chứng thường gặp của trào ngược dạ dày như:

• Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng
• Buồn nôn, nôn
• Đau tức ngực khó thở
• Đầy hơi
• Một số vấn đề về hô hấp như: viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, ho hen….
• Khó nuốt, cảm giác nghẹn ở cổ họng
• Tiết nhiều nước bọt, chảy nước dãi trong khi ngủ
• Miệng có vị chua do acid và đắng do dịch mật tràn lên thực quản

Acid HCl trong dịch vị dạ dày là một acid mạnh có tính ăn mòn cao. Khi tiếp xúc với niêm mạc thực quản sẽ gây kích ứng, tổn thương thực quản và bạn sẽ gặp phải một số vấn đề khó chịu.

Ợ nóng, ợ chua là vấn đề phổ biến với rất nhiều người do niêm mạc bị kích ứng, nhưng với một số người, họ sẽ bị ảnh hưởng theo cách khác ví dụ như buồn nôn thậm chí là nôn.

2. Trào ngược dạ dày gây buồn nôn

Cơ chế gây buồn nôn của trào ngược dạ dày đó là:

• Thứ nhất: Dịch vị dạ dày là một hỗn hợp có tác dụng tiêu hóa thức ăn. Khi bạn bị trào ngược dạ dày, dịch vị này đi ngược lên trên thực quản do đó chúng không thể thực hiện được nhiệm vụ của mình. Kết quả thức ăn không được tiêu hóa dẫn đến:
  • Đầy hơi
  • Đầy bụng
  • Buồn nôn và nôn.
• Thứ hai: Khi dịch vị tiếp xúc với niêm mạc làm tổn thương niêm mạc thực quản sẽ gây ra những khó chịu nhất định như:
  • Ợ nóng
  • Để lại mùi chua acid trong miệng.
  • Ho, nấc cộng thêm mùi acid trong miệng kết hợp lại với nhau có thể gây buồn nôn hoặc nôn mửa.
• Thứ ba: Trào ngược dạ dày sẽ có ảnh hưởng nhất định đến quá trình co bóp tiêu hóa thức ăn của dạ dày, những cơn co thắt có thể làm cho bạn buồn nôn, nôn.

Trào ngược dạ dày buồn nôn thường xảy ra khi:

• Khi ăn quá no, đồ ăn có tính acid làm tăng tiết acid hoặc đồ ăn cay nóng
• Đi nằm ngay sau khi vừa ăn xong tạo điều kiện thuận lợi cho dịch vị dễ dàng quay ngược trở lại thực quản hơn
• Trào ngược dạ dày lâu ngày sẽ làm xuất hiện thêm bệnh co thắt dạ dày gây đau và gia tăng cảm giác buồn nôn, thậm chí là nôn mửa
• Một dấu hiệu nguy hiểm mà bạn cần chú ý đó chính là hiện tượng nôn ra máu. Đây chính là lời cảnh báo, nhắc nhở bệnh trào ngược dạ dày của bạn đã ở giai đoạn nặng, niêm mạc thực quản bị tổn thương gây viêm loét chảy máu

3. Biến chứng nguy hiểm có thể gây ra

Trào ngược dạ dày thực quản nếu không được điều trị đúng cách và dứt điểm sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm trên đường tiêu hóa như:

3.1. Viêm loét chảy máu thực quản

Đây là biến chứng đầu tiên mà bạn sẽ gặp phải sau một thời gian bị trào ngược. Thường xuyên tiếp xúc với HCl – một loại acid mạnh có trong dạ dày sẽ làm cho niêm mạc thực quản bị tổn thương. Những vết viêm loét xuất hiện nhiều hơn và có thể xuất huyết chảy máu.

Người bệnh còn gặp phải một số vấn đề như:

• Chảy máu thực quản khó nuốt gây ra hiện tượng trào ngược dạ dày khạc ra máu.
• Đau khi nuốt thức ăn
• Đau ngực
• Buồn nôn
• Mất cảm giác thèm ăn….

3.2. Hẹp thực quản

• Trào ngược dạ dày làm cho thực quản bị tổn thương nặng và xuất hiện những vết sẹo.
• Hẹp thực quản là nguyên nhân làm:
  • Co rút thực quản
  • Thu hẹp đường kính thực quản làm cản trở thức ăn đi xuống dạ dày.
• Người bệnh hay bị:
  • Nghẹn
  • Khó nuốt
  • Có cảm giác đau khi nuốt thức ăn.

>> Hẹp thực quản là lý do tại sao Trào ngược dạ dày gây khó thở ?

3.3. Viêm đường hô hấp

Acid dịch vị có thể trào ngược lên thanh quản, đi vào đường hô hấp gây viêm đường hô hấp. Người bệnh có thể mắc:

• Viêm họng
• Viêm amidan
• Viêm phế quản
• Ho dài ngày
• Khó thở
• Khản tiếng
• Bị mòn răng
• Viêm tai
• Viêm tuyến giáp.

3.4. Barrett thực quản

Do tiếp xúc thường xuyên với acid dịch vị, thực quản đặc biệt là phần dưới thực quản nơi tiếp giáp với dạ dày có hiện tượng biến đổi màu sắc báo hiệu bệnh Barrett thực quản. Nguy hiểm hơn nữa, 10% bệnh nhân Barrett thực quản có thể chuyển sang ung thư thực quản.

3.5. Ung thư thực quản

Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh trào ngược dạ dày. Bệnh nhân gầy yếu, suy dinh dưỡng và phải chịu đựng những cơn đau dai dẳng, liên tục, nguy cơ tử vong là rất cao.

4. Cách xử lý trào ngược dạ dày buồn nôn

Trào ngược dạ dày buồn nôn mang đến cho bạn rất nhiều khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Ngoài việc sử dụng thuốc, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để làm giảm triệu chứng buồn nôn:

• Tránh ngửi những mùi khó chịu và khói thuốc: Đây là những yếu tố có thể kích thích làm tăng thêm cảm giác buồn nôn của bạn. Vì thế, nếu bạn đang trong môi trường có khói thuốc hoặc có nhiều mùi khó chịu, hãy mở cửa sổ hoặc di chuyển đến những nơi có không khí trong lành hơn.
• Nghỉ ngơi và giữ yên cơ thể: Những chuyển động cơ thể có thể làm tăng cảm giác buồn nôn, vì vậy một giấc ngủ và nằm thư giãn có thể làm bạn quên đi cơn buồn nôn.
• Ăn uống nhẹ nhàng: Nếu bạn đang bị trào ngược dạ dày hay buồn nôn, trong khi ăn uống bạn nên chú ý:
  • Ăn uống với số lượng ít và chậm.
  • Hạn chế những đồ ăn có tính acid, nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, thức uống có ga.
  • Ăn những thức ăn có tính kiềm, không có dầu mỡ, ít gia vị. Bạn có thể sử dụng gừng để giúp xua đi cảm giác buồn nôn.

Đây là những biện pháp khắc phục tạm thời tình trạng trào ngược dạ dày buồn nôn. Về lâu dài, để đảm bảo sức khỏe, bạn nên đi khám chuyên khoa để xác định chính xác tình trạng bệnh và có hướng điều trị phù hợp nhất.

>> Bạn có thể xem danh sách các bệnh viện uy tín khám trào ngược qua bài viết sau: trào ngược dạ dày khám ở đâu ?

Trào ngược dạ dày buồn nôn không chỉ đơn giản là một triệu chứng của bệnh trào ngược. Chúng là lời nhắc nhở bạn về những biến chứng nguy hiểm hơn đang đợi bạn ở phía trước nếu không nhanh chóng điều trị dứt điểm. Đừng chủ quan với sức khỏe của mình, hãy lắng nghe cơ thể của bạn.