Ợ hơi đau bụng dưới là tình trạng thường thấy ở những người có bệnh lý dạ dày. Khi cơn đau xuất hiện với cường độ mạnh và tần suất thường xuyên, rất có thể nó đang cảnh báo nguy hiểm mà người bệnh có thể gặp phải.

1. Vị trí đau bụng

Vị trí của cơn đau sẽ cảnh báo những nguy cơ khác nhau về sức khỏe, cụ thể:

1.1. Cơn đau ở phía trên vùng bụng phải

Đây là vị trí của gan và mật. Vậy nên, nếu một trong hai cơ quan này bị tổn thương bạn có thể gặp phải những cơn đau bất thường tại vị trí này. Tính chất cơn đau có thể giúp bạn phỏng đoán sơ bộ về tình trạng sức khỏe của mình:

• Sỏi mật: Cơn đau phía trên bụng phải xuất hiện đột ngột, cảm giác đau dữ dội sau các bữa ăn
• Viêm túi mật: Cảm giác đau nhói hoặc chuột rút lan ra phía sau lưng và kéo dài liên tục trong nhiều giờ.
• Viêm gan: Đau âm ỉ hoặc đau nhói nhưng không kéo dài.

1.2. Đau phía trên ở giữa và bên trái

Đây là vị trí của tá tràng, đoạn đầu của ruột non và tuyến tụy. Khi cơn đau xuất hiện ở vùng này, bạn đang đối diện với những nguy cơ sau đây:

• Viêm tụy: Cơn đau lan ra sau lưng và trở nặng hơn khi ăn nhiều đồ béo.
• Trào ngược dạ dày: Cơn đau nóng rát kèm theo đau họng và ho do acid trào ngược lên.
• Loét tá tràng: Đau khi đói, giữa đêm và giảm đi khi ăn vào.ư\

1.3. Đau phía trên bên trái

Đây là vị trí của dạ dày. Vậy nên những cơn đau xuất hiện ở vị trí này thường có nguyên nhân do viêm loét dạ dày gây ra với các triệu chứng đau nhói, đau âm ỉ, nóng rát và gây cảm giác buồn nôn.

1.4. Đau giữa bụng hai bên trái phải

Đây là vị trí của đại tràng và thận. Cơn đau xuất hiện ở trị này thường do các nguyên nhân:

• Nhiễm trùng thận: Cơn đau xuất hiện ở vùng thắt lưng có thể kèm theo tình trạng sốt, ớn lạnh.
• Sỏi thận: Cơn đau co thắt từng đợt và lan tỏa xuống vùng bụng dưới kéo theo các triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu máu. Cơn đau có thể rất dữ dội nếu bệnh chuyển nặng.
• Bệnh đại tràng: Cơn đau nhói hoặc đau co thắt vùng bụng trước kéo theo tình trạng táo bón, tiêu chảy, rối loạn đại tiện…

1.5. Đau giữa bụng

Đây là vị trí của ruột non và ruột già. Khi cơn đau xuất hiện ở vị trí này, bạn có thể phải đối diện với những nguy cơ:

• Viêm ruột: Ngoài cơn đau, bạn có thể bị tiêu chảy, sốt cao và giảm cân
• Thoát vị rốn: Cơn đau dữ dội kèm theo sưng phình gần rốn

1.6. Đau bụng bên phải phía dưới

Đây vị trí của ruột thừa. Cơn đau ruột thừa thường rất dữ dội và khó để làm giảm bớt. Người bệnh cũng bị sốt cao kèm theo nôn mửa, chóng mặt. Đau ruột thừa không được xử lý kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

1.7. Đau bụng dưới giữa bụng

Cơn đau trong trường hợp này thường xảy ra do các bệnh lý ở bàng quang và cơ quan sinh sản. Các bệnh lý bạn có thể gặp phải bao gồm: nhiễm trùng bàng quang, viêm niệu đạo…

1.8. Đau bụng dưới phía trái

Đây là vị trí của một phần ruột già nên khi bị đau ở đây thường là các bệnh như:

• Đại tràng co thắt
• Viêm loét đại tràng gây ra.

2. Ợ hơi đau bụng dưới nguyên nhân do đâu

Ợ hơi là hiện tượng thoát khí của cơ thể nhằm lấy lại cân bằng áp suất trong lòng đường ruột. Hiện tượng ợ hơi ở người bình thường chỉ xảy ra khi ăn uống thất thường, thiếu khoa học nhưng lại xảy ra thường xuyên ở người mắc các bệnh về dạ dày và đại tràng.

Nếu hiện tượng ợ hơi xuất hiện đơn độc với tần suất nhỏ thì bạn không cần quá lo lắng. Chỉ cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống nghỉ ngơi, triệu chứng này sẽ biến mất. Tuy nhiên, khi ợ hơi xuất hiện kèm cùng triệu chứng đau bụng dưới, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ bạn đang mắc các bệnh về đường tiêu hóa.

2.1. Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích là thuật ngữ chỉ tình trạng rối loạn co bóp nhu động của đường tiêu hóa. Tuy nhiên, bệnh lý này lại có triệu chứng biểu hiện rõ nhất ở phần đại tràng nên còn được gọi với tên khác là đại tràng co thắt.

Do chức năng thiêu hóa của đại tràng bị rối loạn nên thức ăn sẽ bị tồn đọng và sinh khí. Lượng khí này do nhu động bị rối loạn mà sẽ bị đẩy ngược lên trên, thoát ra qua đường miệng gây triệu chứng ợ hơi. Ngoài ra, do nhu động đại tràng bị kích thích thích và co bóp quá mức nên sẽ gây ra những cơn đau co thắt ở phần bụng dưới vòng theo khung đại tràng.

Ngoài ợ hơi đau bụng dưới, khi mắc hội chứng ruột kích thích bạn có thể gặp phải các triệu chứng khác như:

• Đi ngoài nhiều lần trong ngày
• Tiêu chảy
• Táo bón
• Đầy chướng bụng
• Ăn uống không tiêu

2.2. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Ợ hơi đau bụng dưới cũng có thể là dấu hiệu của căn bệnh trào ngược dạ dày thực quản gây ra. Sau miệng, dạ dày là đơn vị tiếp theo trong ống tiêu hóa thực hiện quá trình tiêu hóa thức ăn. Hoạt động co bóp giúp nghiền nát hoàn toàn thực phẩm được đưa vào kết hợp với hoạt động phân giải của các enzyme tiêu hóa của dạ dày giúp quá trình tiêu hóa tiếp theo diễn ra dễ dàng hơn.

Vậy nên, khi trào ngược dạ dày xuất hiện, nhu động co bóp dạ dày bị rối loạn khiến cho:

• Thức ăn không được nghiền nát
• Acid dạ dày tăng tiết bất thường gây ức chế hoạt động của các enzyme tiêu hóa.
• Acid dạ dày theo nhu động trào ngược lên phía trên sẽ gây tổn thương niêm mạc thực quản.

Lúc này, những cơn ợ hơi kèm đau bụng dưới xuất hiện khá thường xuyên và gây mệt mỏi cho người bệnh.

Ngoài ợ hơi đau bụng dưới, người bệnh trào ngược còn có thể gặp phải các triệu chứng khác như:

• Ợ hơi mãn tính
• Nóng rát dạ dày – thượng vị
• Ợ nóng
• Ợ chua
• Ợ hơi xót ruột

Trên thực tế, trào ngược dạ dày và hội chứng ruột kích thích có thể xuất hiện đồng thời trên một người bệnh và tạo ra những tác động qua lại với nhau. Cụ thể

• Tác động trào ngược đến đại tràng: Do khả năng nghiền nát và tiêu hóa thức ăn của dạ dày giảm nên khả năng tiêu hóa của ruột non cũng không ổn định. Kết hợp với lượng acid dư thừa trong thức ăn được đưa xuống từ dạ dày sẽ khiến cho sản phẩm cuối cùng đi đến đại tràng không có được kết cấu tốt nhất và dễ gây kích thích cho niêm mạc đại tràng. Lâu dần, nhu động đại tràng bị kích thích liên tục gây ra phản xạ thần kinh tạo thành bệnh lý ruột kích thích.
• Tác động đại tràng đến trào ngược: Chủ yếu thông qua tác động thần kinh. Như bạn đã biết, toàn bộ hoạt động nhu động của hệ thống tiêu hóa được điều khiển bằng mạng lưới thần kinh thực vật và chúng có sự trao đổi tín hiệu cho nhau. Do vậy, khi nhu động đại tràng bị rối loạn trầm trọng, có thể tạo ra những xung động kích thích lên dạ dày. Hậu quả là nhu động dạ dày trở nên bất ổn và acid dịch vị có thể tăng tiết nhiều hơn. Lâu ngày, bệnh lý trào ngược được hình thành.

Nếu chẳng may bạn đang gặp phải cả hai bệnh lý này, cách tốt nhất là hãy tiến hành điều trị song song để có được hiệu quả điều trị bệnh một cách tốt nhất và ngăn cản bệnh tái phát ngay sau khi điều trị.

3. Cách xử lý ợ hơi đau bụng dưới

Ợ hơi đau bụng dưới không phải là triệu chứng quá phức tạp nhưng lại không phải là triệu chứng đặc trưng của bệnh lý nào nên rất khó để xác định chính xác nguyên nhân nếu không qua thăm khám. Do vậy, nếu triệu chứng này làm bạn khó chịu, hãy tìm đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán chính xác về tình trạng sức khỏe của bạn.

Việc uống thuốc phải tuân thủ tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ, không được tự mua thuốc về điều trị theo kinh nghiệm của mình hoặc người xung quanh.

Nếu chưa thể đi khám hoặc đang trong quá trình điều trị, bạn hãy điều chỉnh những thói quen sau để hạn chế khó chịu do tình trạng ợ hơi đau bụng dưới gây ra:

3.1. Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh

Hãy tập thói quen lên thực đơn mỗi bữa ăn cho mình để cân đối được lượng dinh dưỡng đưa vào cơ thể. Thực phẩm ăn vào phải là thực phẩm tươi, sạch được chế biến theo cách an toàn. Hạn chế ăn các món ăn được chế biến công nghiệp, thức ăn nhanh… để hệ tiêu hóa của bạn không bị gánh nặng.

3.2. Uống nhiều nước

Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể, trung bình khoảng 1,5 – 2 lít/ ngày.

• Loại nước nên lựa chọn là: nước lọc, nước ép củ quả để tăng cường khả năng bài độc cho cơ thể.
• Không nên: uống rượu, bia, nước ngọt công nghiệp, cà phê….

3.3. Hạn chế thức uống có ga

Uống nhiều đồ uống có gas sẽ làm:

• Giảm khả năng tiêu hóa của ống tiêu hóa
• Làm nặng thêm triệu chứng ợ hơi,
• Rối loạn co bóp nhu động ruột gây đau bụng

Do vậy, đây là loại đồ uống cần được loại bỏ trong thực đơn mỗi ngày của bạn.

3.4. Ăn chậm và nhai kỹ

Ăn chậm nhai kỹ giúp thức ăn được nghiền nát tốt hơn làm giảm gánh nặng cho tiêu hóa và tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng cho cơ thể.

3.5.Tránh nói chuyện trong lúc ăn

Nói chuyện trong lúc ăn có thể làm tăng lượng khí được đưa vào cơ thế gây ra triệu chứng ợ hơi, đầy bụng… Vậy nên hãy hạn chế nói quá nhiều trong lúc ăn.

Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chứng ợ hơi đau bụng dưới và có được giải pháp cho mình. Chúc bạn sớm khỏe!